Η απολογία της επιλογής μου... Ευρώπη, Αθήνα 2015!!! (προς το Μελινάκι μου)

Δύο χρόνια πέρασαν από την τελευταία ανάρτηση και δεν έχει αλλάξει τίποτα. Διαβάζοντας το τελευταίο κείμενο "Που το πάει η Γερμανία?" συνειδητοποιώ ότι θα μπορούσα να το είχα γράψει εχθές. Αυτό είναι κατάντια... Σε ένα κόσμο που εξελίσσεται σε όλους τους τομείς με αστραπιαία ταχύτητα, η στάσιμη πολιτική εξέλιξη είναι τουλάχιστον ύποπτη.

Μελινάκι μου,

Θέλω να σου εξηγήσω την επιλογή μου για το δημοψήφισμα της Κυριακής. Αν και θα το διαβάσεις πολλά χρόνια μετά, είναι καλύτερα να το γράψω πριν το αποτέλεσμα.

Όταν ξεκίνησε η κρίση ήταν τα πιο δημιουργικά μου χρόνια. Μόλις είχα παντρευτεί, είχαμε με την μητέρα σου την δουλειά μας, γεννήθηκες εσύ, είχαμε υγεία και μπορούσαμε να κάνουμε όνειρα και σχέδια για το μέλλον μας.

Ξαφνικά, μας ζήτησαν να βάλουμε πλάτη γιατί η διαχείριση των οικονομικών του κράτους τα προηγούμενα χρόνια ήταν "λανθασμένη" και έπρεπε να μην χρεοκοπήσει η χώρα. Χωρίς πολλά πολλά, είπαμε "ας αρχίσουμε να υλοποιούμε τα σχέδιά μας μετά από 3 χρόνια". Τόσο μας είπαν ότι θα διαρκέσει.

Άρχισαν να έρχονται στην χώρα "ειδικοί", Ευρωπαίοι και Αμερικάνοι, που είχαν την "τεχνική κατάρτιση" για να διαχειριστούν την κατάσταση. Μας ενοχλούσε αλλά λέγαμε "άντε, κάνε υπομονή, θα περάσει".

Μετά μας είπαν ότι έκαναν λάθος υπολογισμούς στους πολλαπλασιαστές (ακόμα δεν έχω καταλάβει τι σημαίνει) και πρέπει να μπούμε σε ένα πρόγραμμα για να διορθωθεί το πρώτο. Άλλα δύο χρόνια υπομονή... Το δεχτήκαμε (δεν ερωτηθήκαμε άλλωστε)...

Η φορολογία αυξήθηκε κατακόρυφα, οι ουρές σε συσσίτια μεγάλωναν, οι φίλοι τεχνοκράτες αλώνιζαν στα υπουργεία. Κάποιοι έκαναν λόγο για παραχώρηση εθνικής κυριαρχίας. 

Το να τα δεχόμαστε όλα αυτά, μπορεί να ήταν η αυτοτιμωρία μας για την κατάσταση που φέραμε την οικονομία. Μας είπαν "Μαζί τα φάγαμε" και εν μέρει είχαν δίκιο, σε διαφορετικό ποσοστό βέβαια...

Σιγά - σιγά όλα αυτά τα χρόνια, αρχίσαμε να καταλαβαίνουμε ότι η έλλειψη εναλλακτικών είναι επικίνδυνη. Μέσα σε πέντε χρόνια είχαμε 4 διαφορετικές κυβερνήσεις, με την μία να μην είναι εκλεγμένη, αλλά διορισμένη. Αν μετά το δημοψήφισμα γίνουν εκλογές, οι επιλογές είναι ελάχιστες.

Όταν θα διαβάζεις αυτό το κείμενο πιθανότατα θα ξέρουμε και την αλήθεια για το τι πραγματικά έγινε. 

"Ρε μπαμπά" θα πεις "αφού φάγατε τον γάιδαρο, γιατί μείνατε στην ουρά, γιατί δεν κάνατε ακόμα λίγο υπομονή?". Αυτή μπορεί να είναι μία ερώτησή σου, αν τα πράγματα έχουν πάει άσχημα.

Άκου Μελινάκι, από την ημέρα που γεννήθηκες συζητάμε τα θέλω σου. Προσπαθούμε να σε μεγαλώσουμε με αρχές, αλλά πάντα σου δίνουμε το δικαίωμα να εκφράζεσαι. Θυμάσαι που όταν ζητούσες κάτι κλαίγοντας σου έλεγα "μην κλαις, έλα να το συζητήσουμε?". Πάντα έλεγες την γνώμη σου και πάντα σου εξηγούσαμε γιατί συμφωνούμε ή διαφωνούμε μαζί σου.

Το δικαίωμα να σκέφτεσαι δεν πρόκειται να σου το στερήσει κανένας. Αυτό που θα διαφυλάξω, ακόμα και αν χρειαστεί να χάσω την βόλεψή μου σήμερα, είναι το δικαίωμά σου να εκφράζεις την γνώμη σου και το δικαίωμά σου η έκφραση της γνώμης σου να έχει την ίδια βαρύτητα με τις γνώμες των άλλων. Αυτή είναι η δημοκρατία. Αυτό είμαι υποχρεωμένος να σου αφήσω.

Η ψήφος μου δεν είναι υπέρ της κυβέρνησης. Δεν είναι υπέρ της εξόδου μας από το Ευρώ.  Μακάρι να θυμόσουν όταν ψηφίσαμε μαζί τον Ιανουάριο ότι δεν ψήφισα αυτή την κυβέρνηση. Είναι υπέρ μίας άλλης Ευρώπης. 

Μία Ευρώπη που θα ακούει όλους τους πολίτες, θα τους σέβεται, θα βάζει τις ανάγκες και την ποιότητα ζωής του πάνω από εταιρικά ή κλαδικά συμφέροντα. 

Μία Ευρώπη που η αξία της δεν θα είναι χρηματιστηριακή.

Μία Ευρώπη που θα προστατεύει την ελευθερία του λόγου. 

Μία Ευρώπη που η γνώμη του πολίτη θα είναι πιο ισχυρή από του υπουργού οικονομικών της Γερμανίας. 

Μία Ευρώπη που θα εγγυάται την συνοχή, θα πολεμάει για αυτή και δεν θα απειλεί με αποκλεισμό. 

Μία Ευρώπη που θα αναγνωρίζει τα λάθη της. 

Μία Ευρώπη όπως την ονειρεύτηκαν οι ιδρυτές της Ένωσης και όχι όπως την ονειρεύτηκε ο Χίτλερ. 

Μία Ευρώπη που το ισχυρό όπλο των μελών της θα είναι η συζήτηση και όχι το βέτο.

"Σαχλαμάρες", μπορεί να σκέφτεσαι... Μπορεί να είναι στην δική σου εποχή. Σήμερα όμως δεν είναι.

Μέσα στα χρόνια της κρίσης χάσαμε πολλά. Δεν τα χάσαμε όλα... Το πιο εύκολο θα ήταν να ψηφίζω "ναι". Οι περισσότεροι φίλοι μου άλλωστε αυτό κάνουν και το σέβομαι απόλυτα. Ζω σε ένα κύκλο ανθρώπων που το "ναι" μοιάζει πιο λογικό και σίγουρο από το αμφίβολο και γεμάτο αγωνία "όχι"...

Να ξέρεις όμως ότι για εμένα είναι σημαντικότερο να έχεις δικαιώματα έκφρασης, λόγου, διεκδίκησης, παρά πλούτο. Οι οικονομικές κρίσεις διαρκούν πολύ λιγότερο από τις πολιτικές. 

Στα χρόνια της δημοκρατίας ήρθαν πολλές οικονομικές κρίσεις, η δημοκρατία όμως έμεινε σταθερή. Δεν θα πάρω την ευθύνη σταθεροποίησης της οικονομίας σε βάρος της δημοκρατίας. Θέλω να πιστεύω ότι ΔΕΝ ΜΟΥ ΤΟ ΕΠΙΤΡΕΠΕΙΣ αυτό...

Την Κυριακή πάλι μαζί θα ψηφίσουμε... Εσύ θα ρίξεις το φάκελο στο κουτάκι... Η ευθύνη δική μου... Ελπίζω να μην ντρέπεσαι για την επιλογή μου, ελπίζω να μην με βρίζεις για αυτή. Σε κάθε περίπτωση να ξέρεις όλα γίνονται για εσένα...

Σ' αγαπώ...

Η διαφορά μεταξύ δημοκρατίας και δικτατορίας είναι ότι στη δημοκρατία ψηφίζεις πρώτα και παίρνεις διαταγές μετά. Στη δικτατορία, δεν χρειάζεται να χάσεις τον καιρό σου ψηφίζοντας.

Charles Bukowski, 1920-1994, Αμερικανός συγγραφέας

Που το πάει η Γερμανία?

Γεια σας,

ζούμε σε μία εποχή που το συναίσθημα της αμφιβολίας εναλλάσσεται με αυτό του φόβου. Οι αποφάσεις που λαμβάνονται σήμερα δεν επηρεάζουν μόνο αυτή την περίοδο, αλλά θα καθορίζουν την ζωή των Ευρωπαίων για πολλά χρόνια. Η ζωή όλων των κατοίκων της Ένωσης έχει αλλάξει και δεν υπάρχουν "βάσεις", αφού η ρευστότητα δεν επιτρέπει σίγουρες και ορθές αποφάσεις για το μέλλον.

Η εποχή και οι συνθήκες είναι τόσο έντονες που μπορούν να συγκριθούν με τον Μεσαίωνα και σίγουρα τα βιβλία ιστορίας του μέλλοντος θα αφιερώνουν πολλές σελίδες. 

Τα τελευταία γεγονότα στην Κύπρο ήρθαν να επιβεβαιώσουν ότι η κρίση τροφοδοτείται από λανθασμένες αποφάσεις που παίρνονται εναντίον της. Αν η πολιτική αστάθεια της Ιταλίας δεν ήταν σε θέση να μας ταρακουνήσει, η τραπεζική κατάρρευση στην Κύπρο κατάφερε να δώσει άλλο χρώμα στην άνοιξη που διανύουμε...

Η Γερμανία εμφανώς προσπαθεί να επιβληθεί (για άλλη μία φορά) σε όλη την Ευρώπη. Προφανώς η Μεγάλη Ιδέα των Γερμανών δεν έχει σβήσει. Αν όμως η ιστορία επαναλαμβάνεται, τότε η "κυριαρχία" της δεν μπορεί παρά να είναι πρόσκαιρη και να την ακολουθήσει μία περίοδος που η Γερμανία θα περιφρονηθεί για τις σημερινές της αποφάσεις. Αν μετά τον Β παγκόσμιο πόλεμο επιβλήθηκαν περιοριστικοί όροι στην Γερμανία για την συντήρηση στρατού, μετά την κρίση θα πρέπει να της απαγορευθεί να έχει πολιτικούς!

Η Γερμανία ακολουθεί ένα πολύ αυστηρό δρόμο. Το "αποφασίζουμε και διατάσσουμε" δεν της έδωσε την δόξα που αναζητούσε ο Χίτλερ και -ελπίζω- δεν θα της δώσει την κυριαρχία που αναζητά σήμερα. Ο λόγος είναι απλός: η οικονομία της βασίζεται στην αγοραστική δύναμη των Ευρωπαίων πολιτών. Πνίγοντας λοιπόν αυτή την αγοραστική δύναμη με τεράστιους φόρους, αλλά δημιουργώντας και τεράστιες "αντιπάθειες" προς οτιδήποτε Γερμανικό, στο άμεσο μέλλον θα επηρεαστεί και η δική της οικονομία.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίχθηκε (και σε μεγάλο βαθμό υποστηρίζεται ακόμα) από την Γερμανία, ώστε να δώσει άλλη δυναμική στα προϊόντα της και να μπορεί να τα διακινεί ελεύθερα σε όλα τα μέλη της Ένωσης. ΄Ετσι, για παράδειγμα, ενώ έχει περιορισμό στην στρατιωτική στης δύναμη, είναι ο μεγαλύτερος κατασκευαστής οπλικών συστημάτων, αρμάτων μάχης, ελικοπτέρων κλπ, με τα οποία προμηθεύει (και χρεώνει) τα υπόλοιπα κράτη.

Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι και οι Γερμανοί πολίτες δεν κερδίζουν από την στάση και την ισχυροποίηση της Γερμανικής οικονομίας. Είναι ένας λαός που έμαθε να ζει κάτω από -έμμεσο- συνεχή οικονομικό περιορισμό. Αυτό δημιουργεί στο Γερμανικό πολιτικό σύστημα ακόμα ένα μέτωπο, εσωτερικό αυτή τη φορά...

Βέβαια, ο ισχυρισμός ότι από την στιγμή που ζητάμε λεφτά οφείλουμε να υποστούμε τις συνέπειες δεν είναι εντελώς αβάσιμος. Η ευθύνη για την σημερινή κατάσταση είναι δικό μας θέμα και δεν μπορούμε να την μεταφέρουμε σε άλλους. Όμως είναι διαφορετική η πίεση για την αποπληρωμή των χρεών μας και διαφορετικός ο έλεγχος και η διαχείριση των εθνικών οικονομικών.

Η αρχή του δικαίου έχει εξαφανιστεί εντελώς από και αυτό είναι εν μέρει λογικό. Η δικαιοσύνη παίρνει θέση μόνο ανάμεσα σε ίσους. Διαφορετικά ο νόμος του ισχυρού ελέγχει τα πάντα, όπως και στην φύση. Η Γερμανία σήμερα δεν διστάζει να γίνεται σκληρή, χωρίς να προσπαθεί καν το κρύψει... Δεν έχει δισταγμούς και οι "στρατιώτες" της δεν κρατούν σοκολάτες, όπως έκαναν οι Αμερικανοί στρατιώτες στο Ιράκ...

Δυστυχώς σήμερα δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια δύναμη ή κάποιος συνασπισμών δυνάμεων που μπορεί να ανακόψει αυτή την προέλαση των Γερμανικών συμφερόντων. Όμως η συνεχής οικονομική καταπίεση, σίγουρα θα διαμορφώσουν μία τέτοια δύναμη. Δεν είναι ξεκάθαρο αν αυτή θα είναι μέσα από την ΕΕ, αφού και η Γαλλία φαίνεται να είναι αμήχανη, ή έξω από αυτή, όπως είδαμε πρόσφατα μία μίνι μάχη στην πλάτη της Κύπρου μεταξύ Γερμανίας και Ρωσίας.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι η περίοδος μέχρι τις εκλογές στην Γερμανία θα είναι ιδιαίτερα έντονη και ρευστή. Ο πολιτικός και οικονομικός χρόνος θα είναι ιδιαίτερα "γεμάτος" και σίγουρα οι παρασκηνιακές συμφωνίες κάθε κράτους θα καθορίσουν το μέλλον του. Το μονοπάτι που ακολουθεί η Γερμανία -μαζί με τους δορυφόρους της- θα την οδηγήσει ξανά στην απομόνωση και θα την αναγκάσει να αλλάξει πολιτική.

Σας ευχαριστώ,

Γιώργος Φακίτσας

«Ινδοί, Πέρσες, Χριστιανοί ή Εβραίοι, αν θέλουμε να ζήσουμε σαν ένα έθνος, πρέπει το συμφέρον του καθενός να γίνει συμφέρον όλων. Η μοναδική σκέψη μας πρέπει να είναι η δικαιοσύνη, για τον καθένα από εμάς.»
Μαχάτμα (Μοχαντάς Καραμτσάντ) Γκάντι

Ποια Ευρώπη? Ποιοί ηγέτες?

Γεια σας,

βλέποντας το πολιτικό σύστημα στην τρίτη οικονομία της Ευρώπης να ταρακουνιέται λόγω ύφεσης και μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής, αντιλαμβανόμαστε ότι η κατάσταση για την Ευρώπη είναι ιδιαίτερα κρίσιμη. Ίσως πιο κρίσιμη από ποτέ.

Έχοντας το σύνολο του Ευρωπαϊκού Νότου στα όρια της χρεοκοπίας, η Ευρώπη δεν πρέπει απλά να αναθεωρήσει της στάση της αλλά πρέπει να αλλάξει όλο το οικοδόμημα στο οποίο βασίζεται.

Δημιουργήθηκε μία ένωση ώστε η ζωή των πολιτών μέσα σε αυτή να γίνει πιο όμορφη, πιο άνετη, πιο απολαυστική. Αντί για αυτό, το αποτέλεσμα ήταν η υπερχρέωση και η μεταφορά του "πλούτου" προς την Γερμανία, κυρίως σε άυλη μορφή (δάνεια).

Συγχρόνως με την οικονομική κρίση και το μοντέλο "τσαρλατάνο", η Ευρώπη έχει ακόμα ένα σοβαρό πρόβλημα. Έχει τεράστια ανάγκη από ενέργεια και δύο σημαντικούς αντιπάλους: την εδραιωμένη σε αυτόν τον τομέα Αμερική και την πλούσια Κίνα...

Δεν μπορεί να θεωρηθεί τυχαίο το γεγονός ότι η οικονομική κρίση στην Ευρώπη ήρθε συγχρόνως με την επιβεβαίωση της θεωρίας ύπαρξης φυσικού αερίου και πετρελαίου στην Ελλάδα.

Κανένα κράτος - μέλος της Ευρώπης δεν έχει πετρέλαια στο υπέδαφος του. Άρα εξαρτώμαστε ενεργειακά από τρίτες χώρες όπου μπορούν να εκμεταλλευτούν αυτή την εξάρτησή μας για την ικανοποίηση των δικών τους συμφερόντων... Αυτό όμως ανατρέπεται με την ανακάλυψη αποθεμάτων σε Ελλάδα και Κύπρο.

Ακόμα όμως και τώρα, που έχουν βρεθεί και έχουν επιβεβαιωθεί αυτά τα αποθέματα στο υπέδαφός μας, η Ευρώπη λειτουργεί πιο γραφειοκρατικά ακόμα και από την χειρότερη Ελληνική δημόσια υπηρεσία. Οι αποφάσεις αργούν, τα λάθη ακολουθούν το ένα μετά το άλλο και το σύστημα του αυτόματου πιλότου σε συνδυασμό με την τύχη έχουν μπει ξανά σε λειτουργία. 

Τα διάφορα μικροκομματικά και διακρατικά συμφέροντα έχουν ενεργοποιηθεί και πάλι, περιμένοντας τις εκλογές της Γερμανίας. Βρισκόμαστε για άλλη μία φορά στην θέση να περιμένουμε σωτήριες αποφάσεις από ακατάλληλους ανθρώπους. Τόσο σε εγχώριο όσο και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.

Οι δικοί μας πολιτικοί καλούνται να διαχειριστούν τον ορυκτό πλούτο της χώρας, όταν είναι εντελώς ανίκανοι να διαχειριστούν ακόμα και τα απλά καθημερινά προβλήματα... Πόσο πιθανό λοιπόν είναι να έχουν θετική έκβαση όλες αυτές οι συζητήσεις?

Στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με την τρόικα δεν έχει πέσει ακόμα το θέμα των ενεργειακών αποθεμάτων μας, κάνοντας ότι κανείς δεν το γνωρίζει. Κι όμως είναι ίσως το πιο ισχυρό μας χαρτί σε μία διαπραγμάτευση που μέχρι τώρα οι όροι ήταν εναντίον μας.

Αλλά και η Ευρώπη δεν φαίνεται πρόθυμη να μας υποστηρίξει σε αυτόν τον τομέα, ακόμα και αν το συμφέρον της είναι εμφανές. Ελλάδα και Κύπρος αναζητούν την υποστήριξη του Ισραήλ (άρα έμμεσα των ΗΠΑ) στην εξόρυξη ενεργειακών αποθεμάτων, ενώ και οι δύο ανήκουν στην ΕΕ. Προφανώς τα υπόγεια παιχνίδια είναι έντονα και θα μείνουν για πολλά χρόνια άγνωστα σε εμάς.

Έχοντας όμως λαούς που υποφέρουν από ανεργία και οι αγορές τους έχουν στερέψει, η στάση των κυβερνήσεων και γενικά της ΕΕ τους εξοργίζει και τους ωθεί ακόμα πιο γρήγορα σε μία αντίδραση που δεν θα μπορεί να ελεγχθεί.

Αν ακούσαμε πολύ εύκολα την φράση "το ευρώ δεν είναι φετίχ", δεν μπορούμε να αποκλείσουμε ότι θα ακούσουμε και την ακραία άποψη ότι "η δημοκρατία δεν είναι φετίχ"... Και πριν με κατηγορήσετε για υπερβολή, δείτε την δυναμική που αναπτύσσουν τα άκρα...

Είμαι σχεδόν σίγουρος ότι ούτε η στάση της Ευρώπης, ούτε η στάση της Ελληνικής κυβέρνησης θα αλλάξει άμεσα και εύκολα. Θα χαθεί τόσος πολύτιμος χρόνος που όταν εμείς θα βγάζουμε πετρέλαιο, τα αυτοκίνητα θα χρησιμοποιούν νερό...

Τελικά το όνειρο της Ενωμένης Ευρώπης θα παραμείνει για πολλά χρόνια ακόμα όνειρο... 

Σας  ευχαριστώ,

Γιώργος Φακίτσας

Μικρού δ’ αγώνος ου μέγα έρχεται κλέος.

Σοφοκλής, 496-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός

μτφρ: από ασήμαντο αγώνα δεν προκύπτει μεγάλη δόξα

Οι προκλησεις είναι τεράστιες...

Γεια σας,

παρακολουθώντας την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης, υπό τον κ. Σαμαρά, δύο σκέψεις περνάνε από το μυαλό μου: "Ο Θεός να βάλει το χέρι του" και "Ελπίζω όσα ονόματα δεν είναι βαριά, να μην βαρύνουν απότομα"...

Όλοι γνωρίζουμε τα "αγκάθια" που θα χρειαστεί να χειριστεί το κυβερνητικό σχήμα. Η οικονομία είναι στο επίκεντρο, αλλά γύρω της θα αναπτυχθούν ένα σωρό άλλα προβλήματα όπως η κοινωνική συνοχή, τα εργασιακά κλπ. Θα πρέπει να γίνουν υψηλής ακρίβειας ελιγμοί, ώστε να αποφύγουμε οποιοδήποτε ατύχημα που θα δημιουργήσει αλυσιδωτή έκρηξη σε όλους τους τομείς. 

Με τις αποφάσεις στον τομέα της οικονομίας, δεν είναι δυνατόν να είναι όλοι ικανοποιημένοι. Αντίθετα, είναι ιδιαίτερα εύκολο να είναι όλοι δυσαρεστημένοι. Εκεί λοιπόν πρέπει να δώσουν προσοχή και να πείσουν για την αναγκαιότητα των μέτρων, παρέχοντας συγχρόνως αποδείξεις ότι η προσπάθεια "πιάνει τόπο" και δεν γίνεται απλά για να μην παραδεχτεί κανείς την αποτυχία του!

Ωστόσο, "αγκάθια" θα χρειαστεί να χειριστεί η Νέα Βουλή. Με ιδιαίτερα διαφοροποιημένη σύνθεση, σίγουρα θα είναι τουλάχιστον πιο ενδιαφέρουσα από τις προηγούμενες...

Οι πολιτικοί αρχηγοί πρέπει να αντιληφθούν ότι είναι ώρα να σπάσουν οι κομματικές γραμμές. Βουλευτές που καλούνται να ακολουθούν κομματικές γραμμές, δεν μπορούν να είναι συγχρόνως εκπρόσωποι των τοπικών κοινωνιών! 

Επίσης, το ευαίσθητο θέμα του νόμου περί ευθύνης υπουργών είναι κάτι που θα πρέπει να το λύσει η Βουλή και όχι η κυβέρνηση. Πρέπει επιτέλους να σταματήσει το στρουθοκαμηλισμό ένα όργανο που ενώ έχει την ισχυρότερη εξουσία, με ιδιαίτερη ευκολία την παραδίδει στην Κυβέρνηση και τα κόμματα.

Τέλος πρέπει με ιδιαίτερη προσοχή διαχειριστούν την δυναμική του εκλογικού σώματος να μετατοπίζεται με ιδιαίτερη ευκολία προς την μία ή την άλλη ακραία πολιτική κατεύθυνση. Τα άκρα είναι πάντα απαραίτητα για να ορίζεται το κέντρο. Αυτό είναι κανόνας. Αν όμως το κέντρο δεν μπορεί να διαχειριστεί την δύναμή του, τότε η δύναμη θα μεταφερθεί στα άκρα! Δεν φταίει το χέρι που δίνει μπουνιά, φταίει το μυαλό που δίνει την εντολή!

Οι προκλήσεις δεν είναι μόνο για την ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και την ΔΗΜΑΡ που συμμετέχουν στην κυβέρνηση. Ακόμα και ο ΣΥΡΙΖΑ, που πολλοί τον κατηγορούν ότι δεν ήθελε να κυβερνήσει αλλά να ασκήσει αξιωματική αντιπολίτευση, πρέπει να αντιληφθεί την διαφορά της ευθύνης του!

Δεν πρέπει το δεύτερο κόμμα να επαναπαυθεί και απλά να περιμένει την σειρά του στην εναλλαγή εξουσίας μεταξύ πρώτου και δεύτερου, όπως είχαμε μάθει μέχρι σήμερα. Αυτό το παιχνίδι -ελπίζω- ότι τελείωσε...

Πρέπει τα κόμματα να αντιληφθούν ότι τα ποσοστά που έλαβαν στις 17 Ιουνίου δεν είναι πραγματικά, αλλά σε μεγάλο βαθμό δυνητικά.

Το μήνυμα των εκλογών ήταν ένα... Διαλύστε οτιδήποτε παλιό και ξαναφτιάξτε το με αρχές, νέο υλικό και σωστές βάσεις. Δεν μπορείτε να συνεχίσετε να υπάρχετε με όρους, νοοτροπίες και στρατηγικές που χρησιμοποιήθηκαν πριν από 20 χρόνια. Η κοινωνία αλλάζει ποιοτικά και αντί τα πολιτικά κόμματα να είναι μέρος της αλλαγής είναι εμπόδιο σε αυτή. Αυτό πλήρωσαν η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ σε αυτές τις εκλογές...

Πρέπει οι πολιτικοί αρχηγοί, οι υπουργοί και οι βουλευτές να αντιληφθούν την ευθύνη και τις προκλήσεις αυτής της Βουλής. Δεν είναι απλά μία διαχειριστική πρόκληση, ούτε μία πολιτική διαδικασία, είναι ένας χορός όπου πρέπει να κάνουν σωστά και συγχρονισμένα με την κοινωνία βήματα. Για να μην ποδοπατήσει ο ένας τον άλλο και για να μην μοιάζουν με τις μαϊμούδες που χορεύουν στα πανηγύρια...

Και επειδή ο Θεός είναι της μόδας τελευταία, ας προσέξουν γιατί μπροστά σε μία απογοητευμένη κοινωνία, ούτε εκείνος δεν θα μπορεί να τους σώσει!

Kalo kouragio

Γιώργος Φακίτσας

Οι πολιτισμένοι λαοί κερδίζουν την εξουσία με την ψήφο των πολλών, κυβερνώνται με την ικανότητα των ολίγων και μεγαλουργούν με την πνοή του ενός.

Ελευθέριος Βενιζέλος, 1864-1936, Έλληνας ηγέτης

Ο Θεός μαζί μας... Ο Θεός μαζί τους...

Γεια σας,

θυμάμαι την Πέμπτη 3 Μαΐου, όταν βρέθηκα καλεσμένος σε μία προεκλογική συζήτηση με έναν υποψήφιο βουλευτή, να λέει ότι οι εκλογές στις 6 Μαΐου είναι οι πιο κρίσιμες. Τότε, χωρίς να γνωρίζω, ούτε καν να φαντάζομαι, το ενδεχόμενο των νέων εκλογών, τον είχα ρωτήσει: "Αυτές είναι οι πιο κρίσιμες ή οι επόμενες"...

Σε λίγες ώρες καλούμαστε να αποφασίσουμε ξανά, τι πολιτική πρέπει να ακολουθήσει η χώρα μας, τι μέλλον πρέπει να προσφέρουμε σε εμάς και στα παιδιά μας... Πρέπει να διορθώσουμε την ψήφο μας, όσοι θεωρούμε ότι πράξαμε λάθος, ή πρέπει να επιβεβαιώσουμε την στήριξή μας προς μία κατεύθυνση...

Δυστυχώς, δεν υπάρχουν ούτε εύκολες λύσεις, ούτε ανώδυνες επιλογές. Πρέπει να επιλέξουμε ανάμεσα στο δύσκολο και το ριψοκίνδυνο... Και τα δύο έχουν τα καλά και τα κακά τους, ανάλογα πως τα βλέπει ο καθένας και τι κρίνει ως σημαντικότερο: Το δύσκολο έχει και κάποιο βαθμό σιγουριάς, αλλά το ριψοκίνδυνο έχει μεγάλο βαθμό ελπίδας (σε γενικές γραμμές και τα δύο)...

Όμως καλούμαστε να πάρουμε αυτές τις τόσο σοβαρές και τόσο κρίσιμες αποφάσεις μέσα σε κλίμα τρομερής πόλωσης, τρομερής εχθρότητας. Οι πολιτικές δυνάμεις και κατά συνέπεια οι πολίτες, δεν έχουν την θέληση και την ικανότητα να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα σαν εχθρό και έτσι εχθρεύονται τις (πιθανές) λύσεις... Όλοι θεωρούν αλάνθαστη την δική τους άποψη και εξ' ολοκλήρου λάθος οποιαδήποτε διαφορετική...

Η αιτία αυτής της αδυναμίας, δεν είναι κρυμμένη βαθιά μέσα μας, ούτε πρέπει να είσαι ειδικός στην κοινωνιολογία για να την δεις! 

Όλοι μας παραδεχόμαστε ότι στα δύσκολα, είμαστε μία γροθιά και αυτό μας βοηθάει πάντα να βρίσκουμε λύση... Άρα όλα τα "κακά της μοίρας μας" οφείλονται στην συμπεριφορά που αναπτύσσουμε στα "εύκολα"...

Η ευθύνη των πολιτικών κομμάτων είναι τεράστια. Και δεν αναφέρομαι μόνο στα δύο -πρώην- μεγάλα, αλλά και στα άλλα... Γιατί η πολιτική ασκείται από το κοινοβούλιο και όχι από την κυβέρνηση.

Πάντα μας άρεσε η εύκολη λύση: Μία θεσούλα στο δημόσιο, καμία μίζα για να πάρουμε δουλειές, ένας γνωστός να μας δώσει το δίπλωμα γιατί μας το πήραν όταν μιλούσαμε στο κινητό, κλπ. Η ασέβεια προς κάθε μορφή νόμου θεωρούνταν δεδομένη, με πιο πρόσφατο παράδειγμα τον αντικαπνιστικό νόμο... Μία προσπάθεια για την υγεία μας, έπεσε στο καλάθι των αχρήστων, στο όνομα της "μαγκιάς" των Ελλήνων...

Και τώρα πρέπει να επιλέξουμε ανάμεσα στο μνημόνιο ή στο αντιμνημόνιο... Και? Ποια άποψη είναι λογική?

Όσοι υποστηρίζουν το μνημόνιο, συγχρόνως επιθυμούν την αναδιαπραγμάτευση του! Άρα αυτοαναιρούνται. Όσοι δεν το υποστηρίζουν, θέλουν απλά να το βγάλουν από την μέση και να συνεχίσουμε να χρηματοδοτούμαστε κανονικά! Άρα και πάλι κάτι δεν κολλάει.

Από την άλλη, το μνημόνιο περιλαμβάνει μέτρα και πολιτικές που έπρεπε να είχαν ληφθεί πολλές δεκαετίες πριν... Τι θα γίνει με αυτά? Μήπως τελικά θέλουμε να αλλάξουμε και αυτά που χρειαζόμασταν?

Οι μεν και οι δε, είναι οι πλέον ανίκανοι να αναλάβουν την τύχη της χώρας μας αυτή τη στιγμή! Κι όμως, η ιστορία και πάλι έχει κέφια και θα τους την δώσει! Ο Θεός βοηθός! Αλλά όταν ακούς γιατρό και πολιτικό να θυμάται το Θεό, άστα να πάνε!

Την Κυριακή οι περισσότεροι ψηφίζουν από οργή! Αυτή είναι η αποτυχία των πολιτικών: ενώ είχαν πάνω από 1 μήνα να μετατρέψουν την οργή σε ελπίδα, αδιαφόρησαν για το πραγματικό μήνυμα των εκλογών (που είναι η συνεργασία) και απλά προσπάθησαν να "αναστήσουν" τους στρατούς τους! Έτσι, οι ψηφοφόροι θα πάνε με διάθεση τιμωρίας στις κάλπες και αυτή τη φορά! Ίσως ακόμα περισσότεροι αυτή τη φορά! Άλλωστε δεν έχουν τίποτα να χάσουν, αφού δεν υπάρχει σίγουρος δρόμος, σίγουρος στόχος...

Οι "εταίροι" μας στην ΕΕ, συμβάλλουν τα μέγιστα σε αυτό. Με άρθρα, με δηλώσεις και με οποιοδήποτε τρόπο, προσπαθούν να μας υποδείξουν τι πρέπει να πράξουμε! Ποιοι? Εκείνοι που έκαναν τα περισσότερα λάθη... Εκείνοι που ισχυρίζονται ότι ξέρουν τα πάντα και έχουν για τα πάντα λύση... Κι όμως, είναι απλοί φελλοί! Γιατί αν είχαν λύση, αν ήξεραν, να είστε σίγουροι ότι αυτή τη στιγμή δεν θα πλήρωναν την σωτηρία μας. Γιατί δεν πληρώνουν εμάς, πληρώνουν τα δικά τους λάθη!

Όποια κυβέρνηση και αν προκύψει από την Δευτέρα, δεν θα είναι σε θέση να αντέξει περισσότερο από μερικούς μήνες. Η αντιπολιτευτική τακτική του δεύτερου σε ψήφους κόμματος, δεν θα το επιτρέψει...

Άρα, φυλάξτε δυνάμεις και απόψεις για το άμεσο μέλλον. Και προς Θεού, μην τσακωνόσαστε... Ειδικά όσοι μετά τις εκλογές πρόκειται να συνεργαστείτε....

Άντε, καλό βόλι σε εμάς και καλά μυαλά στους άλλους...

Ευχαριστώ,

Γιώργος Φακίτσας

Αν κάποιος απλώσει το χέρι του πάνω σου, βεβαιώσου ότι δεν θα απλώσει το χέρι του σε κανέναν άλλον ξανά.

Malcolm X, 1925-1965, Αμερικανός ακτιβιστής

Ψηφίζουμε θετικά!!!

Γεια σας,

από το 1974 έως σήμερα, έχουν γίνει 13 εκλογικές αναμετρήσεις στην χώρα μας. Από αυτές, μόνο οι 3 έχουν γίνει με την εξάντληση της 4ετίας (81, 89 και 04), ενώ σε όλες τις άλλες περιπτώσεις η Βουλή διαλύθηκε νωρίτερα.

Παρά την ρητή αναφορά του Συντάγματος ότι οι πρόωρες εκλογές γίνονται μόνο για λόγο "εξαιρετικής εθνικής σημασίας", οι πολιτικοί παίζοντας με τους θεσμούς "βάφτιζαν" απλά ζητήματα της πολιτικής ζωής (πχ προϋπολογισμός) ως ιδιαιτέρως σημαντικά!

Ίσως είναι η πρώτη φορά που οι Έλληνες καλούνται να εκλέξουν νέα κυβέρνηση για ένα ιδιαίτερα σημαντικό πολιτικό και οικονομικό θέμα.

Κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ακούσαμε τους πολιτικούς όλων των κομμάτων να αναφέρουν την κρισιμότητα της κατάστασης και με χαρακτηριστικό ύφος να μας εκλιπαρούν να τους στηρίξουμε για να σώσουν την Ελλάδα και τους Έλληνες...

Τους διαφεύγει προφανώς ότι αν ήταν τόσο άξιοι και ικανοί, όσο θέλουν να μας κάνουν να πιστέψουμε, θα έπρεπε να τους εκλιπαρούμε εμείς για να κάνουν την δουλειά!

Το πολιτικό σκηνικό αλλάζει... Τέρμα οι προεκλογικές εκστρατείες "αφρικανικού τύπου" με σημαίες σε φορτηγάκια. Τέρμα οι συγκεντρώσεις σε τεράστιους χώρους. Τέρμα η υπερβολή και η κενολογία!

Οι υποψήφιοι δεν μπορούν πλέον να προσεγγίζουν τους ψηφοφόρους με υποσχέσεις για λαγούς με πετραχήλια... Έπρεπε να έχουν συγκεκριμένες θέσεις και απαντήσεις σε ερωτήματα ενημερωμένων και διστακτικών ψηφοφόρων... Και γνωρίζουν ότι κανείς δεν είναι διατεθειμένος να συγχωρέσει και να ξεχάσει!

ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, γνωρίζουν ότι είναι η τελευταία τους ευκαιρία να αποδείξουν ότι αλλάζουν και σοβαρεύονται, δυστυχώς όμως δεν φαίνεται να το αντιλαμβάνονται όλα τα μέλη τους! Γνωρίζουν (ή θα έπρεπε να γνωρίζουν) ότι ακόμα και αν καταφέρουν να είναι πάλι στις 2 πρώτες θέσεις, αυτό είναι πολύ εύθραυστο και ο δρόμος στην καλύτερη περίπτωση θα είναι στρωμένος με αγκάθια!

Τα υπόλοιπα κόμματα θα έπρεπε να αναγνωρίσουν την ιστορική τους ευθύνη και ευκαιρία... Δεν το έκαναν όλα... Όσα το έκαναν, ίσως κληθούν να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο την επόμενη ημέρα. Είναι ίσως η πρώτη φορά που μπορούν να αποδείξουν στην πράξη ότι αποτελούν τον εναλλακτικό δρόμο, την άλλη όψη του νομίσματος. Και για αυτούς όμως δεν θα είναι εύκολα τα πράγματα...

Ότι και αν ψηφίσουμε αυτή την Κυριακή, πρέπει να έχουμε στο νου μας αυτό: Οι εκλογές δεν είναι απεργία, οι εκλογές δεν είναι διαμαρτυρία, οι εκλογές δεν είναι τιμωρία... Οι εκλογές είναι υποστήριξη, είναι πρόταση, είναι ελπίδα... Δεν πρέπει να ψηφίσουμε τον "αντίπαλο του Γιάννη" επειδή δεν γουστάρουμε τον Γιάννη... Πρέπει να στηρίξουμε ιδέες που μας εκφράζουν και πρόσωπα που αξίζουν να μας αντιπροσωπεύουν στην Βουλή!

Και σε όσους αρέσουν οι θεωρίες συνωμοσίας: Οι φετινές εκλογές είναι μία ημέρα μετά την Παγκόσμια Ημέρα για την Νομιμοποίηση της Κάνναβης και ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας Γέλιου!!!

Αυτή τη φορά ας μην ψηφίσουμε για να δούμε την Ελλάδα στο χάρτη πράσινη ή μπλε... Ας ψηφίσουμε για να δούμε την Ελλάδα στο μέλλον καλύτερη!!!

Καλή ψήφο...

Γιώργος Φακίτσας

Η πολιτική χρειάζεται ανθρώπους που δεν χρειάζονται την πολιτική.

Paul Carvel, 1964-, Βέλγος συγγραφέας & γνωμικογράφος

Ήταν δύο, ήρθε άλλος ένας και έμειναν... ΔΥΟ!!! (Ο ρόλος και η στάση του Λ. Παπαδήμου)

Γεια σας,

αφού επιτέλους γλυτώσαμε από τον "άχρηστο" Παπανδρέου, αποφύγαμε τον "ανίκανο" Σαμαρά, "αξιοποιήσαμε" τον Καρατζαφέρη και "σώσαμε" την χώρα από την χρεοκοπία του Δεκεμβρίου, είμαστε σε θέση να κοιτάμε το 2012 με κάθε ελπίδα!!!

Η επιλογή του κ. Παπαδήμου για την θέση του Πρωθυπουργού ήταν η καλύτερη επιλογή για να ηρεμήσουν τα πνεύματα στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Οι κοινωνικές αντιδράσεις φαίνεται να έχουν μειωθεί (τουλάχιστον προς το παρόν) και οι δανειστές μας φαίνεται πως έχουν βρει όχι μόνο ένα δεκτικό συνομιλητή, αλλά και κάποιον που έχει την θέληση να εφαρμόσει τις πολιτικές που απαιτούν. Θα λέγαμε ότι βρισκόμαστε όλοι σε μία αμηχανία απέναντι στον νέο Πρωθυπουργό, προσπαθώντας να καταλάβουμε "τελικά τι θα κάνει ο Παπαδήμος?".

Αν όμως ψάξουμε το παρελθόν του, τότε θα δούμε ότι ο κ. Παπαδήμος ήταν μέρος ολόκληρου του συστήματος από την δεκαετία του 80 έως σήμερα. Σύμβουλος κυβερνήσεων και πρωθυπουργών (σε ΠΑΣΟΚ και ΝΔ), υψηλόβαθμη θητεία στην Τράπεζα της Ελλάδος και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Ο κ. Παπαδήμος ήταν εκείνος που διαπραγματεύθηκε το "κλείδωμα" της ισοτιμίας Ευρώ - Δραχμής. Ίσως αυτό να ήταν η αρχή του τέλους για την οικονομική μας προοπτική. Ο κ. Παπαδήμος ήξερε σίγουρα τα στοιχεία που στέλναμε στις Βρυξέλλες και κοροϊδεύαμε τους εαυτούς μας. Ο κ. Παπαδήμος ήταν σύμβουλος μακροοικονομικών θεμάτων του Πρωθυπουργού μέχρι λίγες μέρες πριν από την ορκωμοσία του για την θέση του Πρωθυπουργού.

Ουσιαστικά ο κ. Παπαδήμος ήταν ο άνθρωπος των παρασκηνίων όλα αυτά τα χρόνια! Και βέβαια αυτό δεν είναι κακό... Δεν μπορεί κανείς να τον κατηγορήσει για κάτι συγκεκριμένο, ούτε η στιγμή είναι κατάλληλη για αμφισβητήσεις και δημιουργία κλίματος αποσταθεροποίησης. Όμως όλο του το παρελθόν μου δημιουργεί δύο ερωτήματα:

1) Τι εξυπηρετεί ο διορισμός του? Η κυβέρνηση του κ. Παπαδήμου έχει ονομαστεί "Εθνικής Ενότητας", "Συνεργασίας", "Σωτηρίας". Όμως κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι μία κυβέρνηση που θα προέκυπτε μέσα από εκλογική διαδικασία, δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το ίδιο.

Κατά την προσωπική μου άποψη, η κυβέρνηση του κ. Παπαδήμου ήρθε να διασώσει τον δικομματισμό και να ενώσει τα κόμματα εξυπηρετώντας τα συμφέροντα του καθενός από αυτά.

Το ΠΑΣΟΚ (τουλάχιστον ένα κομμάτι του) ήταν εμφανές ότι ήθελε να απαλλαγεί από τον Παπανδρέου και ήταν η πιο κατάλληλη στιγμή για να γίνει αυτό, αφού το περισσότερο βάρος της πολιτικής που είχε ακολουθήσει η κυβέρνηση είχαν καταφέρει να χρεωθεί σε εκείνον. Χωρίς να επιθυμώ να υπερασπιστώ κανέναν, δεν θεωρώ ότι είναι λογικό να απομακρύνεται ο επικεφαλής της κυβέρνησης και να μένουν στην θέση τους οι αντιπρόεδροι και σχεδόν όλοι οι υπουργοί.

Η ΝΔ ήθελε να ρίξει το ΠΑΣΟΚ από την κυβέρνηση, όμως δεν ήθελε συγχρόνως να πάρει πάρει την "καυτή πατάτα" των νέων μέτρων. Άρα μία μεταβατική κυβέρνηση ήταν η καλύτερη επιλογή. Θα μπορεί να ασκεί αντιπολίτευση στα μέτρα της κυβέρνησης, συμμετέχοντας συγχρόνως σε αυτή. Έτσι ο κ. Σαμαράς θα μπορέσει να αποτρέψει τα όποια εσωκομματικά "μαχαιρώματα" μπορεί να εμφανιστούν, θα έχει την ευκαιρία να προετοιμαστεί για τις εκλογές και θα μπορεί να "διαφημίσει" την συναίνεση που προσφέρει.

Τέλος, ο ΛΑΟΣ απλά έκανε πραγματικότητα αυτό που είχε "προβλέψει" ο κ. Καρατζαφέρης. Κινούμενος επικοινωνιακά και γνωρίζοντας ότι σίγουρα κάποια στιγμή θα υπάρξει "διορισμένη" κυβέρνηση, ο κ. Καρατζαφέρης έλεγε "... όταν έρθουμε στα πράγματα ... και θα έρθουμε σίγουρα". Αποδεχόμενος λοιπόν την πρόσκληση και θέλοντας να δημιουργήσει την επιβεβαίωσή του, ο αρχηγός του ΛΑΟΣ έχει κάθε λόγο να είναι ικανοποιημένος.

Άρα, έστω και λαβωμένος, ο δικομματισμός βγαίνει και πάλι νικητής από αυτή την κίνηση. Το ΠΑΣΟΚ εκλέγοντας νέο πρόεδρο θα προσπαθήσει να μας πείσει πως "Ω γέγονε γέγονε" και η ΝΔ (που έχει ήδη εκλέξει νέο πρόεδρο) είναι αισιόδοξη αφού η μνήμη μας είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Είναι τόσο σίγουροι ότι θα συνεχίσουν να μοιράζονται την πίτα (έστω και μειωμένη), που αύξησαν και το ποσό της επιδότησης τους!!!

Οι υπόλοιποι, απλά θα συνεχίσουν να παίζουν το παιχνίδι "μία μονάδα πάνω, μία μονάδα κάτω, άντε να μπούμε στην Βουλή", με μεγαλύτερο χαμένο την Αριστερά που δεν κερδίζει τίποτα από όλη αυτή την κατάσταση, παρ όλη την φανερή αποτυχία της φιλελεύθερης πολιτικής.

2) Πόσο κακό μπορεί να μας κάνει? Θεωρούσα ότι ο κ. Παπαδήμος, λόγω των γνώσεών του και της θετικής φήμης που έχει στους κύκλους των τραπεζών και της Ευρώπης, ήταν μία καλή επιλογή για να διαπραγματευτεί τις πολιτικές που πρέπει να ακολουθήσουν.

Δυστυχώς όμως η δήλωσή του ότι "κόκκινη γραμμή είναι να μην πτωχεύσουμε", με ανησυχεί ιδιαίτερα. Καμία κόκκινη γραμμή για μισθούς, συντάξεις, κράτος πρόνοιας. Καμία πρόταση για αλλαγή πολιτικής. Καμία αντίδραση σε ότι ζητάει η Γερμανία, ακόμα και όταν το ΔΝΤ (υποτίθεται ο κακός και ο σκληρός της ιστορίας), λέει ότι οι Έλληνες δεν μπορούν να δώσουν άλλα.

Επίσης, στον κοινωνικό διάλογο που έχει ξεκινήσει για τους μισθούς του ιδιωτικού τομέα, η προτροπή του ήταν: "Βρείτε τα για την μείωση, αλλιώς θα τα επιβάλλω"... Δηλαδή: ή θα καταλήξετε σε συμφωνία για τους μισθούς, ή θα καταλήξουν οι μισθοί... Μονά - ζυγά, τα ίδια...

Αν ο κ. Παπανδρέου είχε χαρακτηριστεί ως "Yes sir" ("Ναι κύριε"), τότε ο κ. Παπαδήμος πρέπει να χαρακτηριστεί ως "Yes master" ("Ναι αφέντη"), απέναντι στα ζητούμενα των δανειστών.

Βλέποντας λοιπόν τα παραπάνω, αναρωτιόμαστε: "Τι θα γίνει? Που θα βγει αυτή η ιστορία"... Με αυτή την απορία μας έφυγε η αγανάκτηση και άδειασαν οι πλατείες, μας "έσπασε" το ηθικό και καταριόμαστε τα κόμματα, τους πολιτικούς και τους εαυτούς μας, έχοντας εναποθέσει την τελευταία μας ελπίδα σε μία κυβέρνηση που δημιουργήθηκε για να σώζει εκείνους από τις κατάρες μας...

Σας ευχαριστώ,

Γιώργος Φακίτσας

Καθαρόν πράγμα δεν είναι ό,τι επλύθη, αλλ’ ό,τι δεν ελερώθη.

Δημήτριος Καμπούρογλου, 1852-1942, Έλληνας γνωμικογράφος